[start] [koniec]Dawne nazwy: 1802 r. Dorposch. niem. Dorposch Culmisch.

Położenie: w dolinie Wisły w odległości około 13 km na północny wschód od Chełmna.

Historia Wieś założona w 1696 r. na gruntach należących do miasta Chełmna, zasiedlona przez osadników holenderskich – mennonitow. sprowadzonych przez radę miejską. W 1773 r. do wsi liczącej 157 mieszkańców należało 6 łanów i 15 mórg obszaru. W 1880 r. do wsi należało 1338 mórg. W> wsi była szkoła ewangelicka 2-klasowa. Przynależność do parafii katolickiej w Chełmnie, ewangelickiej w Wielkich Łunawach i mennonickiej w Sosnówce.

Wg danych spisowych z lat 1880; 1905 i 1921 we wsi było:

– 1880 r. – 23 budynków mieszkalnych i 15″ mieszkańców, w tym 13 katolików i 144 ewangelików,
– 1905 r. – 20 budynków mieszkalnych i 124 mieszkańców, w tym 15 katolików i 94 ewangelików.
– 1921 r. – 21 budynków mieszkalnych i 93 mieszkańców, w rym 24 katolików i 69 ewangelików.

Typ układu: wieś o zabudowie rozproszonej w typie rzędówki bagiennej.

Krajobraz miejscowości typowy dla wsi dolinnej położonej wzdłuż wału wiślanego, za którym nad brzegiem Wisły występują liczne jeziorka – starorzecza. wśród zieleni łęgowej. Od strony wschodniej wsi biegnie rozpoczynający się w Podwiesku stan – wał wiślany, przed którym występuje ciąg starorzecza (podobnie jak we wsiach Ostrów Świecki i Lęg). We wsi występują pojedyncze przykłady tradycyjnego budownictwa drewnianego pochodzenia rnennonickiego.

Obiekty o wartości kulturowej:
– szkoła podstawowa murowana z około 1912 r. (obecnie znajduje się tu świetlica wiejska)
– 2 chaty
– 5 domów.
– 2 obory.
– budynek gospodarczy.

Sołtysem Dorposza Chełmińskiego jest Pani Renata Drążek (601-422-896, 056 686-58-40)

W Radzie Gminy Sołectwo reprezentuje Radny Mieczysław Urbański.

GRANICA

Dawne nazwy: 1802 r. Granze. niem. Grenz.

Położenie: w dolinie Wisły w odległości około 11 km na północny wschód od Chełmna, obecnie jest częścią wsi Dorposz Chełmiński.

Historia Wieś założona w XVII w. na gruntach należących do miasta Chełmna, zasiedlona przez osadników holenderskich – mennonitów. sprowadzonych przez radę miejska. Holendrzy dzierżawili grunt na podstawie wieloletnich kontraktów (30-40 lat), a czynsz płacili do kasy miejskiej. W 1773 r. do wsi należało 8 łanów i 16 mórg obszaru oraz iiczyla 249 mieszkańców. W 1881 r. do wsi należało 1298 mórg. Przynależność do parafii katolickiej i ewangelickiej w Chełmnie (po 1855 r. w Wielkich Łunawach). menonickiej w Sosnówce.

Wg danych spisowych z lat 1881. 1905 i 1921 we wsi było:
– 1881 r. – 66 budynków mieszkalnych i 413 mieszkańców, w tym 94 katolików i 319 ewangelików,
– 1905 r. – 69 budynków mieszkalnych i 338 mieszkańców, w tym 56 katolików i 282 ewangelików.
– 1921 r. – 60 budynków mieszkalnych i 359 mieszkańców, w tym 112 katolików i 247 ewangelików.

Typ układu: wieś o zabudowie rozproszonej w typie rzędówki bagiennej.