[start] [koniec]Dawne nazwy: 1802 r. Nieder Ausmaas, niem. Niederausmaass.

Położenie: W dolinie Wisły w odległości 10 km na północny-wschód od Chełmna, przy drodze z Grudziądza do Chełmna przez Podwiesk.

Historia Wieś założona na gruntach należących do miasta Chełmna, elokowanych mieszczanom od 1602 r. W XVII w. zasiedlona przez osadników holenderskich -mennonitów, dzierżawiących grunta elokacyjne na podstawie długoterminowych kon­traktów.
Wg danych z pruskiego katastru podatkowego z 1773 r. wieś obejmowała 16 łanów, 15 mórg i 225 prętów oraz liczyła 139 mieszkańców. W 1885 r. do wsi nale­żało 336 ha gruntów oraz 45 ha na tzw. wybudowaniu. We wsi była szkoła ewangelic­ka. Przynależność do parafii katolickiej w Chełmnie i ewangelickiej w Wielkich Łunawach. Większa własność ziemska w 1921 r.: Eruse Maks, ewangelik – 60 ha, Taske Henryk, ewangelik – 107 ha.
Wg danych spisowych z lat 1885, 1905 i 1921 we wsi było:

– 1885 r. – 37 budynków mieszkalnych i 247 mieszkańców, w tym 22 katolików, 167 ewangelików i 58 mennonitów; wybudowania – 23 budynki,
– 1905 r. – 66 budynków mieszkalnych i 353 mieszkańców, w tym 42 katolików, 274 ewangelików i 37 innych chrześcijan,
– 1921 r. – 66 budynków mieszkalnych i 313 mieszkańców, w tym 60 katolików, 227 ewangelików i 26 innych chrześcijan.

Typ. układu: wieś o zabudowie rozproszonej w typie rzędówki bagiennej.

Obiekty o wartości kulturowej:
– 13 domów.
– 6 chat i chałup.
– budynek inwentarski i obora.
– szkoła podstawowa.
– dawna szkoła podstawowa, obecnie budynek mieszkalny.
– 2 obory,
– cmentarz ewangelicki założony w połowie XIX w., nieczynny. Obiekt wpisany do wojewódzkiego rejestru zabytków nieruchomych to cmentarz ewangelicki o powierzchni 0.51 ha – A’532 z l .06.1987 r.


 

Wg stanu na 29.10.2013 roku Dolne Wymiary zamieszkuje 370 osób.

Radnym Gminy jest Zbigniew Kłos.

Sołtys: Katarzyna Ostrowska - 608-199-172.



Załączniki:

Statut Sołectwa