Małe Łunawy

Nazwy wsi

Małe Łunawy (dawna nazwa Klein Lunau) położone są w dolinie Wisły w odległości 12 km na północny wschód od Chełmna, przy drodze z Grudziądza do Chełmna przez Klamry. Wieś została założona w 1604 roku na gruntach należących do miasta Chełmna, elokowanych mieszczanom chełmińskim od 1602 roku. Zasiedlona była niemal w całości przez osadników holenderskich – mennonitów. W 1773 roku wieś liczyła 167 mieszkańców i 14 łanów, 29 mórg obszaru. W 1884 roku do wsi należało już 3277 mórg. We wsi była ewangelicka szkoła podstawowa. Wieś przynależała do parafii katolickiej w Chełmnie i ewangelickiej w Wielkich Łunawach. Według danych spisowych z lat 1884, 1905 i 1921 we wsi była niżej wymieniona liczba budynków mieszkalnych i mieszkańców:
– 1884 r. – 7 budynków mieszkalnych i 84 mieszkańców, w tym 21 katolików i 63 ewangelików,
– 1905 r. – 53 budynki mieszkalne i 301 mieszkańców, w tym 20 katolików i 252 ewangelików,
– 1921 r. – 55 budynków mieszkalnych i 252 mieszkańców, w tym 246 katolików i 8 innej wiary.

Małe Łunawy to wieś o zabudowie rozproszonej w typie rzędówki bagiennej. Stanowi zespół osadniczy w dużej mierze rozrzucony poza drogą, na zmeliorowanych polach doliny Wisły. Położona jest poniżej zbocza doliny, wzdłuż zadrzewionej drogi.

Na terenie wsi znajdują się liczne obiekty o wartości kulturowej do których zaliczyć należy: szkołę podstawową murowaną z 1898 roku, 6 domów mieszkalno-inwentarskich, 5 chat i chałup oraz cmentarz mennonicki założony w drugiej połowie XIX wieku. Obiektem wpisanym do rejestru zabytków nieruchomych jest cmentarz ewangelicki o powierzchni 0,57 ha.

Obecnie Małe Łunawy liczą 195 mieszkańców i 41 budynków mieszkalnych.

W Małych Łunawach znajduje się Szkoła Podstawowa,
Tu odbywa się też wiele imprez o charakterze kulturalnym, rekreacyjnym i sportowym.

Wielokrotnie Małe Łunawy były gospodarzami dożynek gminnych
Od strony wschodniej kompleks leśny – raj dla grzybiarzy i turystów.

Sołtys: Gabriela Dzięcioł - 668-172-062