Nazwy wsi: Dawna nazwa wsi: 1378 r: Caldenhof, Caldenhov, Caldenhoff, Kaldenhouff, Kaldenhoff; 1570 r.: Kałusz; 1802 r.: Kaldowo, Kalsus, Kalthaus.
Położenie: Wieś położona jest na wysoczyźnie w odległości 3,5 km na południowy zachód od Chełmna.
Historia Kałdusa: Kałdus to miejscowość o metryce średniowiecznej. Pierwsza wzmianka źródłowa pochodzi z 1378 r. W czasach krzyżackich wieś z folwarkiem była własnością Zakonu w komturstwie starogrodzkim. W 1505 r. Aleksander Jagiellończyk przekazał okręg starogrodzki, w tym Kałdus, 
biskupstwu chełmińskiemu. W 1570 r. miejscowość o powierzchni 20 łanów chłopskich stanowiła własność biskupstwa chełmińskiego wydawaną w XVII i XVIII w w wieloletnią dzierżawę. Po sekularyzacji dóbr kościelnych, na podstawie rozporządzenia z 27 lipca 1808 r. dla Prus Wschodnich i Zachodnich, dotychczasowi dzierżawcy uzyskali prawo własności do użytkowania gruntów w drodze wykupu czynszów. W 1882 r. do wsi należało 1885 mórg. Miejscowość przynależała do parafii katolickiej w Starogrodzie i ewangelickiej w Chełmnie. Według danych spisowych z lat 1882, 1905 i 1921 we wsi była niżej wymieniona liczba budynków mieszkalnych i mieszkańców:
– 1882 r. – 15 budynków i 150 mieszkańców, w tym 101 katolików i 57 ewangelików,
-1905 r. – 22 budynki mieszkalne i 223 mieszkańców, w tym 149 katolików i 74 ewangelików,
– 1921 r. – 24 budynki i 157 mieszkańców, w tym 87 katolików i 70 ewangelików.
Przy znajdującej się cegielni, zbudowanej w 1912 r. przez Antoniego Donimirskiego, było w 1921 r. 5 budynków i 63 mieszkańców, w tym 30 katolików i 32 ewangelików.
Układ miejscowości: wieś placowa o zabudowie skupionej.
Uść
Obecnie w skład wsi Kałdus wchodzi także dawna miejscowość Uść. Stare nazwy wsi: 1222r. Vniche, 1251 r. Ust, 1452 r. Hutascz vulgo Uscin, 1802 r. Uscie, Ust.
Miejscowość położona na wysoczyźnie w odległości 2 km na południowy zachód od Chełmna przy dawnym trakcie z Chełmna do Torunia. Wieś nadana została biskupowi Chrystianowi przez Konrada Mazowieckiego. W 1359 r. komtur starogrodzki zamienił mieszkańcom Uścia prawo polskie na chełmińskie. W 1452 r. Uść wraz z obszarem 10 włók przeszedł, drogą zamiany, na własność szpitala św. Ducha w Chełmnie. W 1516 r. Hugo ze Smoląga, w drodze zamiany otrzymał od biskupa chełmińskiego, Jana Konopackiego, folwark w Uściu.
W XVI w. wieś była własnością szlachecką w powiecie chełmińskim, przynależącą do parafii katolickiej w Chełmnie. W 1858 r. właścicielem majątku był Styczyński, w 1885 r. Plenz. W tym czasie do majątku należało 871,41 mórg magdeburskich. Majątek w 1886 r. został kupiony na licytacji przez Huelsena z Grudziądza. W 1905 r. liczył 228,2 ha gruntów. Osiem lat później został nabyty przez Pruską Komisję Kolonizacyjną i w 1914 r. rozparcelowany na 11 działów. W 1921 r. właścicielem jednego z największych działów, liczącego 58 ha, był August Grischeldt (Guischard) jednocześnie właściciel młyna (wiatraka). We wsi była także karczma. Wieś przynależała do parafii katolickiej i ewangelickiej w Chełmnie.
W danych spisowych z lat 1885, 1905 i 1921 Uść występuje jako obszar dworski, w którym znajdowała się następująca liczba budynków oraz mieszkańców:
– 1885 r. – 3 budynki i 49 mieszkańców; w osadzie młyńskiej – 1 budynek i 11 mieszkańców.
– 1905 r. – 4 budynki i 90 mieszkańców; 1 budynek i 11 mieszkańców,
– 1921 r. – 7 budynków i 40 mieszkańców, łącznie z osadą młyńską.
Układ wsi: osada folwarczna z zabudowań dawnego folwarku pozostał dwór i kuźnia, w miejscu parku znajduje się ogród i pole uprawne.
We wsi Kałdus znajdują się następujące obiekty o wartości kulturowej :
– grodzisko średniowieczne – „Góra św. Wawrzyńca”
– kuźnia z XIX w.,
– aleja kasztanowa – dawny dojazd do dworu z końca XIX w.
– szkoła nr 12, obecnie budynek mieszkalny oraz sklep, ok. 1880 r.
– dwór murowany z końca XIX w.
Sołtysem sołectwa Kałdus jest Pan Tadeusz Fabiński, On także reprezentuje Sołectwo w Radzie Gminy.
Obecnie wg stanu na dzień 29 października 2013 sołectwo Kałdus zamieszkuje 304 osoby.
Góra św. Wawrzyńca: Niewątpliwą atrakcją wsi jest odkryty wczesnośredniowieczny zespół osadniczy, który może być uznany za jeden z najważniejszych ośrodków administracyjno – gospodarczych Polski czasów Mieszka I i Bolesława Chrobrego. Prowadzone, co roku w Kałdusie prace wykopaliskowe, zapoczątkowane prawdopodobnie w 1871 r. kiedy to znaleziono kilka zabytków, które trafiły do muzeum w Schwerinie, doprowadziły do odkrycia pozostałości przedlokacyjnego Chełmna, które powstało na miejscu prehistorycznego grodziska kultury łużyckiej (VII – V w .p.n.e.), bezpośrednio przy wzniesieniu zwanym dzisiaj górą Św. Wawrzyńca. U schyłku okresu plemiennego (X w.) góra stanowiła zapewne miejsce kultu pogańskiego. Od przełomu X i XI wieku jeden z głównych grodów administracji państwa pierwszych Piastów, ważny węzeł komunikacyjny, ośrodek produkcji i wymiany dalekosiężnej. Na początku XI wieku rozpoczęto tu budowę bazyliki wczesnoromańskiej, której relikty zachowały się pod ziemią w południowej części grodziska. Obecnie co roku prace wykopaliskowe prowadzą naukowcy z UMK w Toruniu.
Warto zobaczyć też: